سپتوپلاستی (Septoplasty) یک روش جراحی برای صاف کردن استخوان و غضروف های تقسیم کننده فضای بین دو سوراخ بینی (سپتوم) است. وقتی تیغه کج باشد، به عنوان تیغه انحرافی شناخته می شود. انحراف تیغه بینی باعث می شود تنفس از طریق بینی دشوارتر شود و خطر عفونت های سینوسی را به دلیل تخلیه ضعیف افزایش دهد.
در حین سپتوپلاستی، سپتوم بینی شما در وسط بینی قرار می گیرد. این ممکن است جراح بینی شما را مجبور کند قبل از قرار دادن مجدد در موقعیت مناسب، قسمتهایی از تیغه بینی شما را برش دهد و از بین ببرد.پس از بهبودی سپتوپلاستی، قطعا نفس کشیدن راحت تر خواهد بود. بهترین جراح بینی می تواند در مورد آنچه که جراحی سپتوپلاستی می تواند برای شما بدست آورد، با شما صحبت کند.
به دیواره استخوانی و غضروفی بینی که ساختمان بینی را به دو سوراخ تقسیم کرده ، سپتوم می گویند. زمانی که سپتوم بینی منحرف گردد، سپتوم بینی از سمتی به سمت دیگر حرکت می کند. جراحی انحراف بینی با هدف اصلاح سپتوم منحرف شده انجام می شود. با انجام سپتوپلاستی با صاف شدن سپتوم بینی، جریان هوا بهتر از بینی عبور خواهد کرد.
انحراف سپتوم ممکن است بر اثر عوامل مادرزادی باشد اما گاهی به دلیل برخورد ضربه ایجاد خواهد شد. در اغلب افرادی که مبتلا به انحراف سپتوم هستند ، یکی از راه های عبور هوا در بینی شان کوچکتر از دیگری می باشد که این امر موجب بروز اختلال تنفسی خواهد شد. از دیگر علائم ابتلا به انحراف سپتوم می توان به خون دماغ شدن مکرر و درد صورت اشاره نمود.
صحبت های دکتر نسرین راستا درباره عمل سپتوپلاستی
لازم به ذکر می باشد تنها راه درمان برای انحراف تیغه بینی، جراحی می باشد.
علت انجام جراحی سپتوپلاستی
تیغه کج متداول است. اما وقتی شدید است، یک تیغه بینی منحرف می تواند یک طرف بینی شما را مسدود کرده و جریان هوا را کاهش دهد و باعث دشواری تنفس از یک یا دو طرف بینی شود.سپتوپلاستی با اصلاح، جابجایی و جایگزینی غضروف، استخوان یا هر دو تیغه بینی را صاف می کند.اگر علائمی مانند دشواری در تنفس از طریق بینی، که بر کیفیت زندگی شما تأثیر می گذارد را تجربه کردید، ممکن است پزشک شما جراحی را برای رفع انحراف تیغه بینی در نظر بگیرد.
نحوه انجام عمل سپتوپلاستی
جراحی بینی کج به صورت بیهوشی موضعی یا عمومی صورت می گیرد، البته انتخاب نوع بیهوشی بسته به شرایط هر بیمار به عهده جراح می باشد.در یک جراحی معمولی جراح یک برش در یک طرف بینی شما ایجاد خواهد کرد تا به سپتوم بینی دسترسی پیدا کند سپس غشای مخاطی که پوششی برای محافظت از سپتوم است را بالا برده و پس از آن سپتوم منحرف شده به جایگاه درست خود هدایت می شود. هر مانعی مانند استخوان یا غضروف اضافی حذف خواهند شد. آخرین مرحله برگرداندن لایه ی مخاطی به محل اولیه خود است .
ممکن است برای نگه داشتن غشای مخاطی و سپتوم در محل خود نیاز به بخیه باشد.
در طول انجام جراحی:
این روش ممکن است با بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام شود. اینکه چه نوع بیهوشی استفاده می شود بستگی به پیچیده بودن جراحی و ترجیح دادن شما و جراح شما دارد.
بی حسی موضعی
این نوع بیهوشی محدود به بینی شما است. پزشک داروهای بی حس کننده درد (بیهوشی) را به بافت های بینی شما تزریق می کند. اگر شما نیز آرام می شوید، این کار با استفاده از داروی IV انجام می شود. این دارو باعث می شود شما بی حس شوید اما کاملاً بیهوش نیستید.
بیهوشی عمومی
با بیهوشی عمومی، یک ماده بیهوشی را استنشاق می کنید یا از طریق خط IV بیهوشی دریافت می کنید. این نوع بیهوشی کل بدن شما را تحت تأثیر قرار می دهد و حالت بیهوشی موقت را ایجاد می کند.
پیش از این با پزشک خود درمورد اینکه کدام نوع بیهوشی برای شما بهتر است صحبت کنید.
آیا سپتوپلاستی عوارض دارد؟
مانند هر عمل جراحی بزرگ، سپتوپلاستی خطراتی مانند خونریزی، عفونت و واکنش سوء به بیهوشی را به همراه دارد. سایر خطرات احتمالی در مورد سپتوپلاستی عبارتند از:
- علائم ادامه دار، مانند انسداد بینی
- خون ریزی بیش از حد
- تغییر در فرم بینی شما
- یک سوراخ در تیغه بینی
- کاهش حس بویایی
- خون لخته شده در فضای بینی که باید تخلیه شود
- بی حسی موقت در لثه فوقانی، دندان ها یا بینی
برای درمان برخی از این عوارض ممکن است نیاز به جراحی اضافی باشید. اگر نتیجه سپتوپلاستی با انتظارات شما مطابقت نداشته باشد، ممکن است نیاز به جراحی اضافی داشته باشید. قبل از جراحی در مورد خطرات خاص خود با پزشک خود صحبت کنید.
بیشتر بخوانید : جراحی بینی خانم
آمادگی های قبل از جراحی اصلاح انحراف بینی
قبل از تعیین زمان سپتوپلاستی، با جراح خود دیدار کرده و در مورد مزایا و خطرات جراحی صحبت خواهید کرد. این جلسه به طور کلی شامل موارد زیر است:
- پزشک شما در مورد سابقه پزشکی و شرایطی که شما داشته اید یا دارید و همچنین در مورد داروهای فعلی یا مکمل هایی که مصرف می کنید سوال می کند.
- شما یک معاینه فیزیکی خواهید داشت، از جمله هر تست مربوطه. پزشک پوست و داخل و خارج بینی شما را بررسی می کند.
- ممکن است شخصی از مطب دکتر شما، از زوایای مختلف از بینی شما عکس بگیرد. پزشک شما می تواند از این عکسها برای قبل از سپتوپلاستی یا در حین و بعد از جراحی استفاده کند.
- پزشک باید در مورد انتظارات خود صحبت کنید. او توضیح خواهد داد که سپتوپلاستی چه کاری می تواند برای شما انجام دهد و چه نتیجه ای می تواند داشته باشد.
دوران بهبود پس از سپتوپلاستی
سپتوپلاستی معمولا به عنوان یک عمل سرپایی انجام می شود به این معنی است که شما می توانید در همان روز جراحی بینی پس از اینکه اثرات بی حسی از بین رفت به خانه برگردید مگر اینکه مشکلاتی ایجاد شود. بینی شما ورم کرده و دردناک خواهد بود و با یک پنبه برای کنترل خون ریزی بسته شده است . باندپیچی دو سه روز پس از جراحی باز خواهد شد. جراح شما اگر نیاز باشد برای شما داروهای ضد درد تجویز خواهد کرد.
- جراحتان احتمالا از شما می خواهد که از مصرف آسپرین ، ایبوپروفن و دیگر داروهایی که خون را رقیق می کند خود داری کنید . این کار برای کاهش ریسک مشکلات خون ریزی بعد از جراحی انجام می شود
- شما همچنین باید فعالیت های فیزیکی خود را برای چندین هفته پس از جراحی محدود کنید تا ورم بینی به حداقل برسد و سرعت بهبود بالا رود. این فعالیت ها شامل دویدن ،بالا بردن وزنه و ورزش های ارتباطی خواهد شد . این فعالیت ها فشار خون شما را افزایش خواهد داد و منجر به خون ریزی سنگین خواهد شد .
- سر خود را در شب بالا نگه دارید تا ورم فروکش کند
- حداقل برای مدت سه روز پس از جراحی فین نکنید
- لباس هایی بپوشید که دکمه داشته باشد تا مجبور نباشید برای پوشیدن آن کل لباس را از روی سر خود رد کنید .
غذا و داروها
قبل و بعد از جراحی از داروهای حاوی آسپیرین یا ایبوپروفن (Advil، Motrin IB و دیگران) خودداری کنید. این داروها ممکن است خونریزی را افزایش دهند. فقط از داروهای مورد تایید یا تجویز شده توسط جراح استفاده کنید.
سایر اقدامات احتیاطی
اگر سیگار می کشید، سیگار را ترک کنید. سیگار کشیدن احتمال بروز مشکل در حین و بعد از جراحی را افزایش می دهد. سیگار کشیدن می تواند روند بهبودی را کندتر کند.
آنچه شما می توانید انتظار داشته باشید
سپتوپلاستی با اصلاح، جابجایی و جایگزینی غضروف یا استخوان، تیغه بینی را صاف می کند. جراح از طریق برش های داخل بینی کار می کند. گاهی لازم است یک برش کوچک بین سوراخ های بینی ایجاد کنید.
اگر استخوان های بینی کج باشد و تیغه بینی را به یک طرف فشار دهد، ممکن است لازم باشد که برش هایی در استخوان های بینی ایجاد شود تا جای آنها تغییر کند. گرافت های اسپردر نوارهای کوچک و تقویت کننده ای از غضروف ها هستند که می توانند برای اصلاح سپتوم انحرافی در صورت بروز مشکل در امتداد پل بینی مورد استفاده قرار گیرند. گاهی اوقات اینها برای صاف کردن موثر سپتوم ضروری هستند.
بعد از عمل سپتوپلاستی
برای کاهش بیشتر احتمال خونریزی و تورم، پزشک ممکن است از شما بخواهد که این اقدامات احتیاطی را برای چندین هفته پس از جراحی دنبال کنید. بسته به میزان جراحی، ممکن است نیازی به انجام همه این موارد نباشد:
- هنگام خواب سر خود را بلند کنید.
- چندین هفته بینی خود را دم نزنید.
- لباسهایی را که در جلو محکم می شوند بپوشید. لباس، مانند پیراهن یا ژاکت را روی سر خود نکشید.
- تا پنج هفته از انجام فعالیت های سنگین مانند هوازی و دویدن آهسته خودداری کنید تا از بروز احتمالی خونریزی بینی جلوگیری کنید.
در حین جراحی، برش با بخیه قابل جذب بسته می شود. آتل های سیلیکونی نرم ممکن است برای حمایت از تیغه بینی در داخل هر سوراخ بینی قرار گیرند. برای جلوگیری از خونریزی بعد از عمل، پزشک ممکن است مواد باند مانند را در بینی شما قرار دهد.
پس از جراحی، شما به یک اتاق بهبودی منتقل می شوید، جایی که دستیاران پزشک شما را کنترل می کنند و هرگونه عارضه را تحت نظر دارند. این روش معمولاً به صورت سرپایی انجام می شود، بنابراین احتمالاً می توانید همان روز به خانه بروید. با این حال شما به شخصی احتیاج دارید که شما را به خانه برساند.
نتایج بعد از عمل اصلاح تیغه بینی
سه تا شش ماه پس از جراحی، بافت های بینی شما نسبتاً پایدار خواهد بود. هنوز هم ممکن است با گذشت زمان به تدریج غضروف و بافت حرکت کرده یا تغییر شکل دهند. برخی از تغییرات هنوز هم می توانند تا یک سال یا بیشتر پس از جراحی رخ دهند.
اکثر افراد متوجه می شوند که سپتوپلاستی علائم آنها را از جمله مشکل تنفس را که ناشی از انحراف تیغه بینی است، بهبود می بخشد. سطح بهبودی که می توانید با سپتوپلاستی انتظار داشته باشید، در افراد متفاوت است.